Câu nói dân gian “3 tháng biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng lò dò biết đi” hẳn đã quen thuộc với nhiều ông bố bà mẹ. Nhưng hiện nay có nhiều trẻ em có sự phát triển không đúng với “mốc thời gian” đó. Khi ba mẹ sốt ruột về điều này, ba mẹ có thể kiểm tra vận động ở trẻ để đánh giá thể trạng chung của con.
Phát triển kỹ năng vận động tổng thể liên quan đến các cơ lớn ở tay, chân và thân. Các hoạt động vận động thô rất quan trọng đối với các hoạt động thể chất hàng ngày như đi bộ, chạy, ném, đá, v.v. Khả năng vận động thô cũng tạo cơ sở cho các kỹ năng vận động tinh và liên quan đến nhận thức cơ thể. Hay tốc độ phản ứng, thăng bằng và sức mạnh. Cùng PTA tìm hiểu thêm về tất cả các mốc phát triển theo độ tuổi trẻ để có những đánh giá khoa học nhất.
Sơ sinh đến 2 tháng
- Có thể quay đầu sang cả hai bên khi nằm ngửa
- Biết đạp chân và nhấc 2 tay khi nằm ngửa
3-4 tháng
- Biết lật người lên khi đang ở tư thế nằm sấp
- Đẩy cánh tay lên và quay đầu sang bên trong khi nằm sấp
- Có thể nằm sấp một lúc lâu
- Biết lật người
Kiểm tra vận động ở trẻ 5 tháng
- Đưa chân lên miệng khi nằm ngửa
- Chống 2 tay xuống và ưỡn người lên
- Nằm sấp và xoay người
6-8 tháng
- Tự ngồi một mình
- Với tay lấy đồ chơi khi ngồi
- Giữ thăng bằng khi ngồi
- Bò bằng bụng
9-11 tháng
- Tự ngồi lên mà không cần trợ giúp
- Bò bằng tay và đầu gối
- Tự bám đồ vật đứng lên
- Lê mông
Kiểm tra vận động ở trẻ 11-12 tháng
- Tự đứng một mình trong vài giây
- Đứng vịn và muốn di chuyển
- Cầm nắm đồ vật tốt
13-14 tháng
- Bò lên cầu thang
- Đứng lên sàn mà không cần hỗ trợ
- Tự đi một mình
- Ngồi xổm và đứng lên mà không cần giữ tay đỡ
15-18 tháng
- Đi bộ lên cầu thang bằng tay hoặc tay vịn để trợ giúp
- Có thể chạy, mặc dù dễ bị ngã
- Đá bóng về phía trước
2 năm tuổi
- Đi bộ và chạy khá tốt
- Nhảy tại chỗ bằng cả hai chân lên khỏi mặt đất
- Đi bộ lên và xuống cầu thang một mình
- Đá bóng bằng cả hai chân
3 năm tuổi
- Giữ thăng bằng trên một chân trong vài giây
- Nhảy về phía trước một đoạn
- Bắt một quả bóng lớn
- Đi xe ba bánh
4 năm tuổi
- Có thể chạy, nhảy và leo trèo tốt
- Giữ thăng bằng trên một chân
- Có thể nhảy lò cò
- Tự tin bắt bóng
5 tuổi
- Trẻ có thể nhảy dây, nhảy từng chân một qua dây
- Đi xe đạp 2 bánh/ 3 bánh
- Leo trèo tốt
- Biết bơi lội, trượt băng…
Viện Chăm sóc sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NICE) khuyến nghị các chuyên gia sử dụng Bảng Đánh giá Vận động tổng quát (GMA). Bảng này có các tiêu chuẩn đánh giá, theo dõi sơ sinh định kỳ cho trẻ từ 0 đến 3 tháng có nhiều nguy cơ mắc bệnh bại não.
Dưới đây là 1 số khuyến cáo báo động:
- Kiểm soát đầu kém hoặc có khu vực đầu mềm khi đã 6 tháng.
- Không thể tự ngồi sau 9 tháng.
- Không thể tự đứng khi 12 tháng.
- Không biết đi khi đã 18 tháng.
- 2 năm tuổi không biế chạy.
- Không biết leo cầu thang khi đã 3 tuổi
- Thường xuyên đi nhón chân
- Tăng trương lực cơ.
Đánh giá sự phát triển toàn diện là một công việc rất phức tạp và tốn thời gian. Bác sĩ đa khoa có thể chỉ làm một vài bài kiểm tra cơ bản. Nhưng đánh giá đầy đủ tốt nhất là để những người có kỹ năng, được đào tạo thực hiện.
Nếu tình trạng trẻ chậm đi được tách biệt, không có sự chậm phát triển nào khác khi chẩn đoán, thì chỉ cần điều tra mức độ để loại trừ chứng loạn dưỡng cơ.
Sự tiến bộ của những vận động và hoạt động thể chất của trẻ hoàn toàn phụ thuộc vào sự hướng dẫn của người lớn. Nếu ba mẹ chú ý dành thời gian chơi đùa cùng con. Rèn luyện cơ thể cùng con, con sẽ có những bước tiến rõ rệt và đóng vai trò tích cực trong sự phát triển tâm lý.
Xem thêm
Tại sao trẻ chậm đi? Dạy trẻ tập đi như thế nào?
Tìm hiểu về hội chứng chậm vận động ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
