Tăng động là một vấn đề sức khỏe liên quan đến hệ thống thần kinh. Người mắc thường có các triệu chứng như giảm chú ý, không tập trung, hấp tấp, năng động quá mức, ảnh hưởng đến mọi người xung quanh. Bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Do đó cha mẹ rất lo lắng về tình trạng của con. Vậy có cách nào để chữa bệnh tăng động ở trẻ hay không? Hãy cùng PTA tìm hiểu.
1. Tổng quan
Có nhiều phương pháp được các chuyên gia lựa chọn để giúp trẻ kiểm soát triệu chứng bệnh. Các cách đó bao gồm liệu pháp tâm lý, hành vi và sử dụng thuốc hoặc kết hợp cả hai. Đồng thời, việc điều trị còn phải phối hợp với những thay đổi lối sống, cách chăm sóc dinh dưỡng. Mỗi trẻ mắc bệnh sẽ có mức độ khác nhau. Vì vậy, việc chữa trị phải tùy thuộc vào từng cá thể.
2. Thuốc điều trị tăng động
Có hai nhóm chính được sử dụng là thuốc kích thích và thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương. Các loại thuốc này đều hoạt động theo cơ chế làm thay đổi nồng độ hai chất trung gian hóa học trong não bộ gồm dopamin và norpinerphrin.
Thuốc kích thích thần kinh trung ương
Đây là phương pháp điều trị đầu tiên cho chứng bệnh này. Thuốc làm tăng mức dopamin và norepiephrin, giúp ức chế và kiểm soát hành vi bốc đồng. Một số loại thuốc thường dùng gồm:
- Dextroamphetamine hay Amphetamine.
- Methylphenidate.
- Dexmethylphenidate.
- Lisdexamfetamine dimesylate.
Các loại kể trên có thời gian tác dụng khác nhau. Thuốc tác dụng ngắn được giải phóng vào trong máu ngay sau khi hấp thu và kéo dài khoảng 4 – 6 giờ. Hoặc thuốc kéo dài tác dụng trong vòng 14 giờ.
Lưu ý, việc dùng thuốc phải có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Việc điều chỉnh liều lượng cũng phải tuân thủ theo chỉ định.
Thuốc ức chế thần kinh trung ương
Trường hợp trẻ không có đáp ứng hoặc gặp nhiều tác dụng phụ đối với thuốc kích thích, bác sĩ sẽ xem xét lựa chọn thuốc ức chế thần kinh. Các hoạt chất này có tác dụng tăng cường nồng độ norepinephrine, giúp cải thiện trí nhớ và sự tập trung, bao gồm:
- Atomoxetine.
- Imipramine.
- Nortriptyline.
- Clonidine.
- Guanfacine.
Sử dụng cả 2 nhóm thuốc đều có hiệu quả tương đối cao, tuy nhiên, không tránh khỏi phản ứng phụ mà thuốc gây ra. Một số tác dụng không mong muốn thường gặp bao gồm: cáu gắt, mệt mỏi, lo lắng, đau đầu, khó ngủ, đau bụng, khô miệng, giảm cảm giác thèm ăn. Ngoài ra cũng có một số phản ứng phụ nghiêm trọng hơn, nhưng rất hiếm gặp như: tăng huyết áp và nhịp tim, phản ứng dị ứng, ảo giác…
3. Phương pháp trị liệu – Chữa tăng động
Chắc hẳn nhiều bậc phụ huynh lo lắng khi dùng thuốc để điều trị cho con. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ đề xuất thêm phương pháp trị liệu kết hợp thuốc, nhằm cải thiện triệu chứng tăng động. Nếu trị liệu tốt thì có thể giảm lượng thuốc đáng kể.
Tâm lý trị liệu
Tâm lý trị liệu (hay liệu pháp trò chuyện), có thể giúp trẻ cởi mở, dễ dàng chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của mình với người thân. Các vấn đề xảy ra ở trường học với bạn bè sẽ được con giãi bày. Nếu trẻ được giải tỏa những khó khăn, khúc mắc thì sẽ giảm bớt căng thẳng, cũng như giảm triệu chứng bệnh. Đồng thời cha mẹ cũng hiểu con hơn và biết cách xử lý tình huống, giúp trẻ cải thiện các mối quan hệ xã hội tốt hơn.
Nếu không dùng liệu pháp trò chuyện, trẻ sẽ luôn cảm thấy bực tức, khó chịu hoặc buồn rầu, lo âu. Lúc đó càng gia tăng tình trạng bệnh. Ngoài ra, tâm lý trị liệu sẽ giúp trẻ tiết chế cảm xúc và xây dựng các kỹ năng giao tiếp xã hội tốt hơn.
Bên cạnh đó, cha mẹ và gia đình chính là một phần của liệu pháp tâm lý này. Bởi chỉ người thân mới có nhiều thời gian để gần gũi, trò chuyện và tâm sự cùng con. Do đó, cha mẹ cũng cần phải được hướng dẫn cách để
Liệu pháp hành vi
Đây là hình thức trị liệu phổ biến dành cho trẻ em mắc chứng tăng động. Mục đích của phương pháp là tăng cường thực hiện các hành vi tích cực và hạn chế hành vi tiêu cực. Cụ thể, cha mẹ hãy thường xuyên khích lệ trẻ học tập hoặc làm việc tốt, kèm phần thưởng để con phấn đấu. Đồng thời có hình thức phạt hợp lý khi con làm sai hoặc không nghe lời.
Ngoài ra, để liệu pháp hành vi đạt hiệu quả, phải cần sự phối hợp của nhà trường và gia đình. Trong quá trình học tập, thầy cô giáo nên kéo dài thời gian cho các bài kiểm tra hoặc để trẻ nghỉ ngơi và giải lao nhiều hơn.
Rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho trẻ tăng động
Đây là cách thức trị liệu cần thiết để trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, chẳng hạn như:
- Xếp hàng, chờ đến lượt.
- Chia sẻ đồ chơi với các bạn.
- Biết yêu cầu người khác giúp đỡ khi gặp khó khăn.
- Không để bạn bè trêu chọc.
- Biết cách bảo vệ bản thân và tránh xa các mối nguy hiểm.
Bên cạnh các phương pháp trị liệu cho trẻ, bản thân các bậc phụ huynh cũng cần được hướng dẫn và đào tạo cách nuôi dạy con. Khi trẻ nô đùa quá mức và bướng bỉnh, cha mẹ sẽ không tránh khỏi những căng thẳng, mệt mỏi, cáu gắt. Những lúc như thế, bố mẹ phải biết giữ bình tĩnh, kiên nhẫn và nhẹ nhàng với con.
Như vậy, trên đây là một số thông tin quan trọng mà PTA muốn chia sẻ với quý phụ huynh. Hãy liên hệ với các bác sĩ tại Hệ thống phòng khám PTA để được giải đáp mọi thắc mắc.
Xem thêm
Khám tâm lý online cùng chuyên gia hàng đầu trong ngành
Kiểm tra chẩn đoán chậm nói tự kỷ ở trẻ như thế nào?
Trẻ chậm nói: Những điều ba mẹ nên làm
