Trong giai đoạn từ 0-5 tuổi, việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trở nên cực kỳ quan trọng. Một trong những chất dinh dưỡng được các chuyên gia dinh dưỡng và nhi khoa đánh giá cao chính là DHA. Vậy DHA có tác dụng gì cho trẻ và tại sao nó lại được coi là chìa khóa vàng cho sự phát triển trí tuệ của trẻ nhỏ. Hãy cùng PTA tìm hiểu qua bài viết này.
DHA là gì? Vai trò của DHA đối với trẻ
DHA viết tắt của Docosahexaenoic Acid, là một loại axit béo omega-3 không bão hòa. Đây được coi là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất cho sự phát triển não bộ và thị giác của trẻ em. Ngoài ra, DHA còn có vai trò điều hòa hoạt động của hệ thần kinh, giúp trẻ có giấc ngủ sâu hơn, tập trung tốt hơn và ít có biểu hiện tăng động, khó tập trung.
Tác dụng của DHA đối với trẻ
Phát triển thị giác
DHA đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự phát triển và hoàn thiện chức năng của võng mạc mắt. Võng mạc là lớp mô nhạy sáng nằm ở phía sau nhãn cầu, nơi ánh sáng được chuyển đổi thành tín hiệu điện và gửi về não để tạo ra hình ảnh.
Xem thêm: Các loại vitamin cần có trong chế độ dinh dưỡng cho trẻ
DHA là thành phần cấu trúc chính của phospholipid màng tế bào võng mạc, đặc biệt là ở các tế bào hình que và hình nón – những tế bào chịu trách nhiệm cho khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu và khả năng nhận biết màu sắc. Sự hiện diện đầy đủ của DHA đảm bảo tính linh hoạt và chức năng tối ưu của màng tế bào, giúp các tín hiệu thị giác được truyền tải nhanh chóng và chính xác đến não bộ.
Trong giai đoạn sơ sinh và những năm đầu đời, thị giác của trẻ phát triển rất nhanh chóng. Thiếu hụt DHA trong giai đoạn này có thể dẫn đến suy giảm khả năng nhìn rõ, làm chậm quá trình phát triển thị lực và ảnh hưởng đến khả năng phối hợp giữa mắt và tay.
Phát triển trí não
Vai trò của DHA đối với sự phát triển trí não của trẻ là không thể phủ nhận và được xem là một trong những tác dụng quan trọng nhất. DHA là thành phần cấu trúc chính của màng tế bào thần kinh, chiếm tới 97% lượng axit béo Omega-3 trong não.
Sự hiện diện phong phú của DHA giúp duy trì tính linh hoạt, tính lưu động của màng tế bào, từ đó tối ưu hóa quá trình truyền dẫn tín hiệu thần kinh giữa các tế bào não. Điều này cực kỳ quan trọng đối với các chức năng nhận thức như học hỏi, ghi nhớ, tập trung và giải quyết vấn đề.
Trong giai đoạn từ khi mang thai đến 2 tuổi, não bộ của trẻ phát triển với tốc độ phi thường, hình thành hàng tỷ nơron thần kinh và kết nối synap. Đây là giai đoạn cửa sổ vàng để xây dựng nền tảng cho trí tuệ và khả năng học tập suốt đời. Nếu không được cung cấp đủ DHA, quá trình hình thành myelin (lớp vỏ bọc quanh sợi thần kinh giúp truyền tín hiệu nhanh hơn) có thể bị ảnh hưởng, làm giảm tốc độ xử lý thông tin của não bộ.
Phát triển thể chất
Khi bàn về DHA có tác dụng gì cho trẻ, nhiều người thường chỉ nghĩ đến trí não và thị giác. Tuy nhiên, DHA còn đóng góp không nhỏ vào sự phát triển thể chất toàn diện của trẻ, mặc dù vai trò này ít được nhắc đến hơn. DHA tham gia vào nhiều quá trình sinh học quan trọng, hỗ trợ sự phát triển của hệ xương khớp, cơ bắp, và đặc biệt là hệ miễn dịch, giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh để khám phá thế giới.
Xem thêm: Dấu hiệu trẻ thiếu vitamin D và cách bổ sung
DHA, cùng với các axit béo Omega-3 khác, có đặc tính chống viêm mạnh mẽ. Trong quá trình phát triển, cơ thể trẻ thường phải đối mặt với các phản ứng viêm nhỏ do nhiễm trùng hoặc các tác nhân gây hại từ môi trường. Khả năng điều hòa phản ứng viêm của DHA giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ miễn dịch, cho phép cơ thể tập trung năng lượng vào các quá trình tăng trưởng và phát triển.
Một hệ miễn dịch khỏe mạnh nhờ DHA giúp trẻ ít bị ốm vặt, giảm tần suất các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như viêm họng, viêm phế quản hay cúm. Điều này đồng nghĩa với việc trẻ có nhiều thời gian hơn để vui chơi, học hỏi và phát triển kỹ năng vận động, thay vì phải nằm lì trên giường bệnh.
Các lợi ích khác
Bên cạnh những tác dụng nổi bật đối với trí não, thị giác và thể chất, DHA còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng khác, góp phần vào sự phát triển toàn diện và khỏe mạnh của trẻ. Việc hiểu rõ những lợi ích này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về tầm quan trọng của dưỡng chất quý giá này và càng củng cố thêm niềm tin vào việc bổ sung DHA đúng cách cho con mình.
Một trong những lợi ích đáng chú ý là khả năng hỗ trợ hệ miễn dịch. DHA có đặc tính chống viêm và điều hòa miễn dịch, giúp cơ thể trẻ phản ứng hiệu quả hơn với các tác nhân gây bệnh. Thay vì chỉ phản ứng mạnh mẽ với viêm nhiễm, DHA giúp cân bằng phản ứng miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh tự miễn và dị ứng.
DHA còn được nghiên cứu về tiềm năng trong việc cải thiện tâm trạng và hành vi. Mặc dù cần thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn, nhưng một số dữ liệu ban đầu từ các thử nghiệm lâm sàng đã gợi ý rằng mức DHA tối ưu có thể liên quan đến việc giảm nguy cơ các vấn đề về hành vi như hung hăng, lo âu, hoặc trầm cảm ở trẻ em lớn hơn và thanh thiếu niên. Điều này có thể được giải thích bởi vai trò của DHA trong việc duy trì cấu trúc và chức năng của màng tế bào thần kinh, ảnh hưởng đến sự dẫn truyền các chất dẫn truyền thần kinh quan trọng cho tâm trạng.
Ngoài ra, DHA còn có khả năng hỗ trợ sức khỏe tim mạch ngay từ khi còn nhỏ. Mặc dù các bệnh tim mạch thường không biểu hiện rõ ràng ở trẻ em, nhưng việc xây dựng một nền tảng sức khỏe tim mạch tốt từ sớm là vô cùng quan trọng cho tương lai. DHA giúp duy trì mức lipid máu lành mạnh, giảm triglyceride và hỗ trợ chức năng mạch máu, từ đó góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch khi trưởng thành.
Cuối cùng, một khía cạnh mà nhiều bậc phụ huynh hiện đại quan tâm là khả năng giảm nguy cơ béo phì ở trẻ. Mặc dù đây không phải là tác dụng trực tiếp và duy nhất của DHA, nhưng một số nghiên cứu quan sát đã cho thấy mối liên hệ giữa việc hấp thụ đủ Omega-3 từ sớm và chỉ số khối cơ thể (BMI) khỏe mạnh hơn ở trẻ em. Điều này có thể liên quan đến vai trò của DHA trong quá trình chuyển hóa chất béo và khả năng điều hòa cảm giác no.
Tóm lại, DHA không chỉ là nền tảng cho trí tuệ và thị giác mà còn là một dưỡng chất đa năng, mang lại hàng loạt lợi ích sức khỏe toàn diện, từ miễn dịch, tâm trạng, tim mạch cho đến việc duy trì cân nặng khỏe mạnh, giúp con bạn phát triển một cách tối ưu nhất trên mọi phương diện.
Xem thêm: Top 10 thực phẩm giàu sắt cho bé bố mẹ nên biết
Bổ sung DHA cho trẻ như thế nào
Giai đoạn mang thai
Ngay từ trong giai đoạn bào thai, nhu cầu về DHA của trẻ đã hình thành và đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển trí não. Do đó, chế độ dinh dưỡng của người mẹ trong suốt thai kỳ có ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn dự trữ acid béo không no mà thai nhi nhận được. Đặc biệt, trong ba tháng cuối cùng, sự phát triển của hệ thần kinh và mạng lưới mạch máu của thai nhi đòi hỏi một lượng lớn dưỡng chất này.
Để cung cấp đủ DHA cho con, phụ nữ mang thai được khuyến nghị tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm giàu omega-3 tự nhiên như cá biển, hải sản và các loại dầu thực vật.
Ngoài ra, việc bổ sung khoảng 200mg DHA mỗi ngày thông qua các loại sữa công thức dành cho bà bầu cũng là một phương pháp hữu hiệu để đáp ứng trọn vẹn nhu cầu dinh dưỡng của thai nhi trong giai đoạn quan trọng này.
Giai đoạn sơ sinh
Giai đoạn sơ sinh từ 0-6 tháng tuổi là thời điểm quan trọng nhất để bổ sung DHA cho trẻ.
Sau khi sinh, sữa mẹ là nguồn cung cấp DHA tự nhiên và lý tưởng nhất, đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển trí não của trẻ. Vì vậy, các chuyên gia luôn khuyến khích việc nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời và duy trì đến khi trẻ được 2 tuổi.
Hàm lượng DHA trong sữa mẹ có thể dao động, phụ thuộc trực tiếp vào chế độ dinh dưỡng và các loại chất béo mà người mẹ tiêu thụ. Để đảm bảo sự phát triển tối ưu, trẻ dưới 12 tháng tuổi cần một lượng DHA chiếm 0,32% tổng lượng axit béo nạp vào, xấp xỉ 17mg cho mỗi 100kcal. Đối với trẻ từ 1 đến 6 tuổi, nhu cầu DHA khuyến nghị là khoảng 75mg mỗi ngày.
Trong trường hợp trẻ không thể bú mẹ, việc lựa chọn các sản phẩm dinh dưỡng thay thế có bổ sung đầy đủ axit béo này là vô cùng quan trọng.
Xem thêm: Vitamin C là gì? Vai trò và cách bổ sung vitamin C cho trẻ
Giai đoạn đầu đời
Giai đoạn từ 6 tháng đến 5 tuổi là thời điểm quan trọng để duy trì và tăng cường bổ sung DHA cho trẻ thông qua chế độ ăn đa dạng. Đây là thời kỳ não bộ trẻ tiếp tục phát triển mạnh mẽ và cần nguồn DHA ổn định. Cha mẹ có thể chủ động cải thiện tình hình bằng cách xây dựng một thực đơn phong phú, ưu tiên các nhóm thực phẩm tự nhiên giàu DHA, chẳng hạn như:
- Các loại cá béo: Cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích là những lựa chọn hàng đầu.
- Nguồn thực phẩm khác: Lòng đỏ trứng, gan động vật, sữa và các chế phẩm từ sữa.
- Các loại hạt dinh dưỡng: Hạt óc chó, hạnh nhân cũng là nguồn cung cấp DHA thực vật đáng cân nhắc.
DHA thực sự là một chất dinh dưỡng then chốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ em. Từ việc hình thành não bộ, phát triển thị giác đến tăng cường sức đề kháng, DHA đóng vai trò không thể thay thế trong hành trình nuôi dưỡng một em bé khỏe mạnh và thông minh.
Việc hiểu rõ DHA có tác dụng gì cho trẻ sẽ giúp các bậc phụ huynh đưa ra quyết định đúng đắn trong chăm sóc con. Hãy bắt đầu từ ngay hôm nay để con bạn có một nền tảng phát triển vững chắc nhất.
Để được tư vấn chi tiết về chế độ bổ sung DHA phù hợp với con bạn, hãy liên hệ với Phòng khám PTA – nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia nhi khoa hàng đầu với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dinh dưỡng trẻ em. Chúng tôi cam kết mang đến cho con bạn sự chăm sóc tốt nhất với phương pháp điều trị hiện đại và an toàn.
Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí về DHA và dinh dưỡng cho trẻ. Đừng để con bạn bỏ lỡ cơ hội phát triển tối ưu trong giai đoạn vàng của cuộc đời.
