Bàn chân bẹt là tình trạng một hoặc cả hai bàn chân có ít hoặc không có vòm. Khi bạn đứng, các tấm đệm của bàn chân ép xuống đất. Thông thường, bạn không thể nhìn thấy hình vòm ở bàn chân, mặc dù đôi khi hình vòm xuất hiện khi bạn nhấc chân lên.
Tất cả trẻ sơ sinh đều có bàn chân bẹt khi mới sinh. Vòm chân thường hình thành ở độ tuổi 6. Khoảng hai trong số 10 trẻ em vẫn có bàn chân bẹt khi trưởng thành. Một số người lớn có mái vòm bị sụp đổ. Tình trạng này, vòm rơi, là một thuật ngữ khác của bàn chân phẳng.
Bàn chân bẹt không phải là vấn đề đối với hầu hết mọi người. Nếu bàn chân bẹt gây đau hoặc các vấn đề khác, thì nên gặp bác sĩ tư vấn về phương pháp điều trị.
Các loại bàn chân bẹt
Bàn chân bẹt có thể gây ra nhiều vấn đề cho dù chúng vẫn tồn tại sau thời thơ ấu hoặc phát triển ở tuổi trưởng thành. Các loại bàn chân bẹt bao gồm:
- Linh hoạt: Đây là loại phổ biến nhất. Bạn có thể nhìn thấy hình vòm ở bàn chân khi bạn không đứng. Các vòm biến mất khi bạn đặt trọng lượng lên bàn chân. Bàn chân phẳng linh hoạt xuất hiện trong thời thơ ấu hoặc những năm thiếu niên. Nó ảnh hưởng đến cả hai bàn chân và dần dần trở nên tồi tệ hơn theo tuổi tác. Gân và dây chằng ở vòm bàn chân có thể căng ra, rách và sưng lên.
- Cứng nhắc: Người có bàn chân bẹt cứng nhắc không có vòm khi đứng (dồn trọng lượng vào bàn chân) hoặc khi ngồi (không có trọng lượng ở bàn chân). Tình trạng này thường phát triển trong những năm thiếu niên và trở nên tồi tệ hơn theo tuổi tác. Chân của bạn có thể cảm thấy đau. Có thể khó uốn cong bàn chân lên hoặc xuống hoặc di chuyển chúng từ bên này sang bên kia.
- Người lớn mắc phải (vòm bị ngã): Với bàn chân phẳng ở người lớn (vòm bị ngã), vòm bàn chân bất ngờ hạ xuống hoặc sụp xuống. Vòm chân bị tụt xuống khiến bàn chân quay ra ngoài và có thể gây đau. Sự cố có thể chỉ ảnh hưởng đến một bàn chân. Nguyên nhân thường gặp nhất là do viêm hoặc rách gân cẳng chân (gân chày sau) nâng đỡ vòm.
- Mỏm dọc: Một số trẻ bị dị tật bẩm sinh (khuyết tật bẩm sinh) gọi là taluy dọc khiến vòm không hình thành. Xương móng ở mắt cá chân nằm sai vị trí. Phần dưới của bàn chân giống với phần dưới của một chiếc ghế bập bênh. Mái taluy dọc còn được gọi là chân tảng đá-đáy.
Nguyên nhân nào gây ra bàn chân bẹt?
Nguyên nhân có thể là do gen của bạn. Khi còn nhỏ, các vòm hình thành ở bàn chân. Một số người có vòm chân cao, trong khi những người khác có vòm chân rất thấp hoặc gần như không có, gây ra bàn chân phẳng (bẹt).
Một số người phát triển bàn chân bẹt sau này trong cuộc sống. Tình trạng này đôi khi xảy ra trong các gia đình. Và có 1 số vấn đề làm tăng nguy cơ, bao gồm:
- Chấn thương gân Achille.
- Xương bị gãy.
- Bại não.
- Bệnh tiểu đường.
- Hội chứng Down.
- Huyết áp cao.
- Béo phì.
- Thai kỳ.
- Viêm khớp dạng thấp.
Các triệu chứng của bàn chân bẹt là gì?
Nhiều người có hiện tượng này nhưng không bị đau hoặc các vấn đề khác. Nhưng một số loại có thể gây đau. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Chuột rút chân.
- Đau cơ (đau nhức hoặc mỏi) ở bàn chân hoặc cẳng chân.
- Đau ở vòm, mắt cá chân, gót chân hoặc bên ngoài bàn chân.
- Đau khi đi bộ hoặc thay đổi dáng đi (cách bạn đi bộ).
- Trượt ngón chân (phần trước của bàn chân và các ngón chân hướng ra ngoài).
Nhiều người có bàn chân bẹt không gặp vấn đề nghiêm trọng hoặc không cần điều trị. Các bác sĩ có thể đề nghị phương pháp điều trị không phẫu thuật nếu bạn bị đau chân, cứng khớp hoặc các vấn đề khác. Hiếm khi, mọi người cần phẫu thuật để khắc phục bàn chân cứng nhắc hoặc các vấn đề về xương hoặc gân.
Có những phương pháp điều trị nào?
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), nghỉ ngơi và chườm đá để giảm viêm và giảm đau.
- Các liệu pháp vật lý để kéo căng và tăng cường sức mạnh của gân và cơ bắp, cải thiện tính linh hoạt và khả năng vận động.
- Các thiết bị hỗ trợ như dụng cụ chỉnh hình bàn chân, nẹp bàn chân hoặc bàn chân và giày đặt làm riêng.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Bạn nên đến cơ sở y tế để bác sĩ khám và chẩn đoán chứng bệnh này nếu có các vấn đề sau:
- Khó cân bằng khi đi lại
- Đi lại khó khăn, đau khi đi bộ
- Chân cứng, đau.
- Bàn chân phẳng phát triển đột ngột (vòm cong).
Xem thêm
Tại sao trẻ chậm đi? Dạy trẻ tập đi như thế nào?
Tìm hiểu về hội chứng chậm vận động ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
